Kortykotomia. Chirurgiczne wspomaganie leczenia ortodontycznego

Kortykotomia to specjalistyczny zabieg chirurgiczny stosowany w celu przyspieszenia ruchu zębów podczas leczenia ortodontycznego, szczególnie u pacjentów dorosłych z wykształconymi kośćmi. Ten zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej znajduje zastosowanie głównie w sytuacjach, gdy klasyczne metody leczenia ortodontycznego są niewystarczające lub zbyt długotrwałe. Dzięki kortykotomii możliwe jest skrócenie czasu leczenia ortodontycznego oraz zwiększenie efektywności przemieszczania się zębów w łuku zębowym. Czym jest kortykotomia, jak przebiega i kiedy rekomenduje się jej wykonanie? Poznaj najważniejsze zalety kortykotomii i dowiedz się więcej na temat możliwych do osiągnięcia efektów i potencjalnych powikłań.

Kortykotomia – co to za zabieg?

Kortykotomia to zabieg chirurgiczny polegający na celowym, kontrolowanym nacięciu blaszki kostnej pod dziąsłem w celu przyspieszenia biologicznych procesów odpowiedzialnych za przebudowę kości w miejscu przemieszczanych w toku leczenia ortodontycznego zębów. Zabieg ten stosuje się jako wsparcie w leczeniu ortodontycznym osób dorosłych, u których struktury kostne są mniej podatne na przebudowę niż u młodszych pacjentów.

Wykonanie kortykotomii ma na celu indukowanie kontrolowanej odpowiedzi zapalnej w obrębie kości, co skutkuje jej czasowym „rozluźnieniem” i zwiększoną podatnością na siły ortodontyczne. Dzięki temu możliwe jest bardziej efektywne przesuwanie zębów, nawet w tych odcinkach łuku zębowego, które wcześniej stawiały opór biologiczny.

Metody zabiegu: kortykotomia pełna i częściowa

W zależności od potrzeb klinicznych i zaawansowania planowanego leczenia ortodontycznego wykonuje się jedną z dwóch metod kortykotomii: częściową lub pełną. Kortykotomia częściowa obejmuje tylko wybrane odcinki, a pełna dotyczy całego łuku zębowego. Wybór metody zależy od planu leczenia ortodontycznego oraz indywidualnych warunków anatomicznych pacjenta.

Wskazania do zabiegu kortykotomii

Główne wskazania do zabiegu kortykotomii są następujące:

• konieczność skrócenia czasu leczenia ortodontycznego;
• trudności z przesuwaniem zębów w pełni wykształconej kości;
• potrzeba przemieszczenia zębów w wybranym odcinku łuku zębowego;
• oporność biologiczna tkanek na klasyczne leczenie ortodontyczne;
• planowana ekstrakcja zęba i konieczność uzupełnienia luki między sąsiadującymi zębami;
• poprawa estetyki lub funkcji zgryzu w ograniczonym czasie.

Efekty kortykotomii i jej zalety w leczeniu ortodontycznym dorosłych

Zabieg kortykotomii wykazuje szereg korzyści w leczeniu ortodontycznym pacjentów dorosłych. Według niektórych obliczeń skraca czas leczenia ortodontycznego nawet o 30–50% w porównaniu z klasycznymi metodami. To głównie efekt biologiczny związany z uruchomieniem procesów remodelingowych w kości, w miejscu ruchu zębów.

Kortykotomia pozwala skutecznie przesuwać zęby nawet w miejscach anatomicznie trudnych. Dzięki niej leczenie jest nie tylko bardziej precyzyjne i bezpieczne, ale też minimalizuje ryzyko resorpcji korzeni zębów czy niestabilności aparatu ortodontycznego. To zabieg wspomagający leczenie ortodontyczne u osób dorosłych, u których tempo ruchu zębowego jest naturalnie wolniejsze.

Przebieg zabiegu – krok po kroku

Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym przez doświadczonego chirurga. W pierwszym etapie chirurg dokonuje niewielkiego nacięcia w dziąśle wzdłuż linii planowanego przesuwania zębów. Następnie przeprowadza pionowe nacięcie blaszki kostnej, co inicjuje wspomnianą odpowiedź biologiczną kości – przyspieszenie ruchu zębów. Zabieg nie narusza struktur głębokich, takich jak korzenie zębów, dzięki czemu jest bezpieczny i mało inwazyjny. Cała procedura trwa zazwyczaj od 45 do 90 minut, a jej efekty widoczne są już po kilku tygodniach. W wielu przypadkach kortykotomia jest wykonywana tuż przed lub w trakcie noszenia aparatu ortodontycznego.

Kortykotomia – zalecenia po zabiegu

W ciągu pierwszych dni po zabiegu ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza oraz dbanie o higienę jamy ustnej. Pacjent powinien unikać intensywnego szczotkowania dziąseł oraz spożywania twardych i gorących pokarmów. Zaleca się stosowanie płukanek antyseptycznych oraz przyjmowanie środków przeciwbólowych w celu zmniejszenia ewentualnego dyskomfortu. W okresie pozabiegowym należy przede wszystkim ograniczyć wysiłek fizyczny i dać organizmowi czas na regenerację. Kontrole ortodontyczne i chirurgiczne powinny odbywać się zgodnie z harmonogramem ustalonym przez lekarza.

Warto pamiętać, że zabieg kortykotomii nie wymaga przerwy w noszeniu aparatu ortodontycznego.

Opuchlizna i inne możliwe powikłania po kortykotomii

Kortykotomia to generalnie bezpieczny zabieg, który – przy odpowiednim wykonaniu i przestrzeganiu zaleceń – przynosi przewidywalne efekty. Warto jednak pamiętać, że jak każda inna interwencja może powodować pewne powikłania. Najczęściej spotykaną reakcją pozabiegową jest opuchlizna tkanek miękkich oraz tkliwość dziąseł w okolicy interwencji chirurgicznej. Objawy te ustępują zwykle po kilku dniach i dobrze reagują na środki przeciwbólowe.

Rzadziej mogą pojawić się krwiaki, problemy z przemieszczaniem zębów lub przejściowa nadwrażliwość zębów. Dzięki zastosowaniu odpowiednich technik chirurgicznych oraz ścisłemu nadzorowi ortodontycznemu ryzyko poważnych powikłań jest jednak minimalne.

Podsumowanie

Kortykotomia to zabieg chirurgiczny o wysokim stopniu specjalizacji, który może znacząco przyspieszyć i usprawnić leczenie ortodontyczne u dorosłych pacjentów. Pozwala nie tylko skrócić czas leczenia, ale również poprawić jego skuteczność. Odpowiednio zaplanowana i wykonana przez specjalistów daje realne korzyści w toku leczenia ortodontycznego, szczególnie w przypadku trudnych przesunięć zębowych w pełni wykształconym łuku zębowym. To skuteczna metoda wspierająca nowoczesne metody leczenia ortodontycznego, którą także w ramach mojej Stomatologii wykonują lekarze zajmujący się chirurgią, wspomagając tym samym leczenie w zakresie ortodoncji.