Dziecko u dentysty – pierwsza wizyta

Pierwsza wizyta dziecka w gabinecie stomatologicznym powinna się odbyć między 6 a 12 miesiącem życia. Jest to okres przypadający mniej więcej na wyrzynanie się pierwszych zębów mlecznych. Istota tej wizyty to szeroko rozumiana profilaktyka. Lekarz przeprowadza rodzicom instruktaż higieny jamy ustnej dziecka, zaleca odpowiednie środki higieniczne, tłumaczy jak często i jaką techniką myć zęby. Informuje również o sytuacjach, które mogą prowadzić do wad zgryzu i radzi jak ich unikać. Jeśli jest taka potrzeba opowiada o metodach radzenia sobie z ząbkowaniem oraz tłumaczy dalszy przebieg tego procesu (kolejność, długość trwania), tak by rozwiać wszelkie wątpliwości rodziców. Dodatkowo z racji tego, że w tym czasie rozpoczyna się również etap rozszerzania diety należy przeprowadzić rozmowę na temat wpływu żywienia na rozwój próchnicy oraz wad zgryzu. Jest to szczególnie ważne, gdyż w tym czasie już zaczynamy kształtować nawyki dietetyczne dzieci, które w późniejszym czasie będą trudne do modyfikacji ( np. spożywanie słodkich napojów, niezdrowe przekąski, żywność przetworzona).

Dziecko u dentysty – kolejne wizyty

Późniejsze wizyty u dentysty skupiają się już stricte na dziecku i jego adaptacji oraz ewentualnej modyfikacji wcześniejszych zaleceń związanych z dalszym rozwojem dziecka. Wizyta stomatologiczna wiąże się z wymuszoną pozycją na fotelu, otwartymi ustami, nietypowymi dźwiękami, jasnym światłem, nieprzyjemnymi zapachami, komunikacją z nieznajomymi, czyli generuje mniejszy lub większy stres. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie małego pacjenta przez rodziców. Tu najważniejszy jest pozytywny przekaz. Należy pamiętać, że dorośli często przekazują swoje obawy i lęki dotyczące leczenia stomatologicznego więc trzeba być bardzo ostrożnym. Unikamy sformułowań typu: „Nie bój się”, „nie będzie boleć”, ponieważ wbrew pozorom mogą one wprowadzić niepokój. Możemy opowiedzieć czym zajmuje się dentysta, jak mniej więcej wygląda gabinet, fotel czy lusterko do oglądania zębów. Jeśli dziecko będzie zainteresowane pokażmy mu w ramach zabawy swoje zęby a następnie obejrzyjmy jego imitując sytuacje w gabinecie. Dodatkowo można się wspomóc książkami dla dzieci lub bajkami, w których ulubieni bohaterowie naszych pociech udają się do dentysty. Tak nastawione dziecko będzie miało mniejsze obawy ponieważ sytuacja nie będzie dla nich zupełnie obca. Wizyta dziecka u dentysty będzie bardziej przewidywalna a dzięki temu mały pacjent mniej zestresowany.

Skuteczna adaptacja dziecka – jednak współpraca

Dalsza część skutecznej adaptacji spoczywa na zespole stomatologicznym. Pierwsza świadoma wizyta dziecka u dentysty jest zapoznawcza. Lekarz musi poznać dziecko i stopniowo zdobyć jego zaufanie a dziecko musi się poczuć komfortowo i swobodnie. Z tego względu dentysta rozpoczyna od oprowadzenia małego pacjenta po gabinecie, przedstawia asystentkę, zaznajamia ze sprzętem. W między czasie rozmawia z dzieckiem i sprawdza jego gotowość do dalszych działań. Są dzieci, które już na pierwszej wizycie mają wykonywane badanie a czasem nawet pierwsze zabiegi stomatologiczne ale często kończymy ją na wizycie adaptacyjnej. Każde dziecko ma swoje tempo dlatego dentysta dopasowuje plan leczenia indywidualnie. Bardzo ważne jest aby wizyty dzieci w gabinecie stomatologicznym były przez nie pozytywnie odbierane, ponieważ badania naukowe dowodzą, że te wczesne doświadczenia mają duży wpływ na uczęszczanie do gabinetu w wieku dorosłym.

Regularne kolejne wizyty pozawalają na stopniową adaptację dziecka najpierw do środowiska stomatologicznego a następnie do zabiegów dentystycznych o wzrastającym stopniu inwazyjności:

1. Badanie stomatologiczne
2. Zabiegi profilaktyczne
3. Leczenie

W planie leczenia należy uwzględnić indywidualne potrzeby pacjenta i obok wykonania niezbędnych procedur zabiegowych wypracować takie zmiany zachowań i nawyków rodziców i dziecka, które będą służyć poprawie zdrowia jamy ustnej. Planując swoje działania lekarz bierze pod uwagę potrzeby profilaktyczne oraz lecznicze, których zakres będzie uzależniony od aktualnego stanu uzębienia, poziomu ryzyka próchnicy, stopnia współpracy dziecka a także współistniejących chorób ogólnoustrojowych. Wszystkie etapy są omawiane z rodzicami tak by uzyskać ich pełną akceptację. Podczas planowania uwzględniamy następujące elementy:

• eliminacja bólu
• ocena ryzyka próchnicy
• zabiegi profilaktyczne
• zatrzymanie wczesnych stadiów próchnicy
• wypełnienie ubytków próchnicowych
• ewentualne ekstrakcje zębów
• dodatkowe konsultacje
• zalecenia dla dziecka i rodziców
• wizyty kontrolne